Riku Lätti en Kristoe Strauss skitter in Centurion Teater
2004/11/01
Elisma Roets
Centurion het nog nooit so tuis gevoel nie, Riku Lätti en Kristoe Strauss het nie net die stage met mekaar gedeel nie maar met die hele gehoor. Dit was surreal... het gevoel of ek my rondjaag Universiteitslewe gelos het om in die alternative groove saam met Riku en Kristoe te kuier – so cool!
Dit het my herinner aan daai clips wat hulle in die ou dae van die Beatles gewys het, waar Lennon ‘n show in sy sitkamer gehou het vir sy grootste fans, dit gee ’personal show’ ‘n nuwe betekenis! Die gehoor het geparticipate in al hul jokes oor karre, die Vrystaat, Radio Kansel, boewe, oor vet wees, FAK commercial covers, die “kunstenaars” wat hulle cover en Kristoe se Blues in C...
Die gehoor was vol verrassende elemente van lang hare, vaal hemde en ‘n paar individue wat gelyk het asof hulle reg uit ‘n bad 70’s sitcom geklim het. Al wat die teater nodig gehad het was ‘n white picket-fence, ‘n paar roosbome en ‘n golfbal posbus en ons was in Pleasantville. Die gehoor was defnitief die show. Almal was musieksielle en beslis in hul gemaksones. Hulle was hulself – daar was geen pretensie nie. Almal was meer en deels fans wat vriende geword het en soos Riku gesing het, het al die Bee Gees’ van die gehoor saam gesing.
Met flippen baie rooiwyn en ‘n paar rustige nommertjies op die klavier het Riku, die lovechild van die Afrikaner musiek genre, die mood geset maar net om dit weer te breek met treffers vanaf sy CD, ’n Pleister vir my nerwe.
Kristoe bid toe vir die “siek bliksems”, Riku is “op die maan” en Fritz bedel “merlou en kaberny” van die gehoor met kaalvoete, ‘n vuil jean en ‘n botteltjie melk wat skop (vodka)! Dit is nie elke dag dat mens in ‘n teater ‘n “gesoefiestikeerde boemelaar” sien wat met ope arms aanvaar word nie!
‘n Tafel word weggeskuif en ‘n paar vriende maak hulself gemaklik op die vloer, om soos kaalvoet-kruisbeen kinders van Woodstock in ‘n kringetjie te sit en hubly te rook. Van die stage af kry die gehoor “It will snow in the Centurion theatre” terwyl Fritz as ‘n back-up dancer dien vir ‘n song oor als wat alternatiewe musiek behels – sex, drugs and Rock ‘n Roll!
Terwyl ek my eie bottel wit twee oseane drink en my rooi skoene wip, vertel Kristoe dat Drikus Barnard van Brixton Moord en Roof Orkes eendag gesê het: “Die Revolusie is al lankal aan die gang” en tog is dit “ons missie om te sing…” Kristoe bederf ons toe met sy klanke in C.
Na die show was ek bevoorreg genoeg om ‘n bietjie met Riku te gesels. ‘n Paar mense is nog in die teater, die kruisbeen-kinders en Riku se ma om presies te wees. Ons gaan sit eenkant, met ons eie versnapperinge, Riku s’n vlek en myne maak kopsere!
“Hoe gaan dit met jou Riku?” Riku huiwer eers ‘n bietjie en antwoord, “Give or take a couple of things eintlik oortreflik, ek’s ook op ‘n punt waar ek my musiek in ‘n nuwe rigting moet stuur.”
“Waarheen is jou musiek oppad?” vra ek terwyl vriende vir Riku kom groet. “Nee, ek hoop ek kan nog baie musiek maak voordat ek daai eind-destination reach. Ek hoop nie ek weet nou al wat ek dan gaan doen nie. Ek wil nie weet waar ek is oor vyf jaar nie, ek hoop dis ‘n surprise.”
“En môre? Wat gaan jy môre doen?” Riku drink aan sy rooi-goed, “Môre moet ek vir die Nelson Mandela Foundation computers install.”
Riku lyk ewe in sy skik, die show het goed afgeloop – cool, casual en flippen kraakvars! Almal kuier nog jolig aan, en ek wonder of hulle koffie hier bedien.
“Aan’t sterre tel... waarvandaan kom die naam?”
Kristoe is besig om sy kitaar weg te bêre. “Op my eerste CD is daar ‘n track genaamd ‘sterre’. As jy ‘n parrallel moet trek en heavy academic wil wees met music, wat ek glad nie is nie, dan sal jy sê maar hierdie outjie het gesê op sy eerste CD: Kyk na al die sterre, wonder of daar lewe is en selfs al sou daar wees, sou dit intellegent kon wees. In die laaste jaar het ek ongelooflike baie sterre ontmoet, hoog, laag, low flying satellites, high flying supernovas – ek het hulle almal ontmoet. Ek het great vriende en verskriklike weird kennisse gemaak.”
“In jou CD, Pleister vir my nerwe het jy meer pop, funk... verskillende genres gebruik. Dié CD, aan’t sterre tel, is soveel meer volwasse, jy’t adult contemporary gegaan, hoekom?”
Nog mense kom groet vir Riku, wil weet waar Kristoe is en ons geselsies kom tot ‘n halt, net vir nou anyway!
“Ek het een genre gekies en ek’t daarmee gestick basies, as ek ge-eksperimenteer het, het ek meer controlled ge-eksperimenteer. Die CD is soos musiek waarvan ek hou, dis soos byvoorbeeld Radiohead, ek’s mal oor hulle. Coldplay ook, wat nice is maar nie dieselfde diepte het as Radiohead nie. Ek luister bitter min Suid Afrikaanse musiek, vir influences anyway…”
My twee oseane is amper klaar, die kruisbeen-kinders is nog besig in hul kringetjie en die musiek is af. My kop voel swaar maar dis lekker hierso.
“Daar’s ‘n liedjie op jou CD Smoorverlief, is jy?”
Sonder om te huiwer antwoord Riku dat hy is.
“Jy sing ook oor die maan, wat’s vir jou op die maan?”
“Sjoe, dit is daai plek waar jy is, waar jy verlig word van jou hierdie nou-lewenservaringe. Ek dink nie meer aan wat ek gekoop het by Checkers nie, of wat ek môre moet doen nie. Jy dink nie aan bullshit nie. Jy vergeet waar jy is, jy vergeet wat jy in jou sakke dra, jy vergeet watse mense om jou is, maar jy’s bymekaar, jy dra klere, jy het hierdie goeters in jou sakke, but your somewhere else.”
Op die CD het Riku duette sam “high-flying supernovas” soos Laurika Rauch, Liela Groenewald en Paul Riekert. “Paul Riekert, daai dude, ek wou net saam hom goed gedoen het. Laurika praat die mooiste taal wat ek nog ooit gehoor het. Laurika het ‘op die maan’ ge-inspireer.”
“Vertel my van jou band, Riku.”
Die teater voel leeg sonder musiek, ek dink hulle jaag ons nou weg.
“O, ek’t die beste band in land, ek is die weakest link in die band. Ek’s die ou wat die minste kan kitaar speel, die ou wat die minste kan pitch… my band is amazing. Ek is regtig die weakest link.”
“Jy sing ook in ‘n band met die naam 12hz saam Jean Marais, wat’s die storie daar?”
Riku dink Jean Marais is super intelligent en maak ongelooflike musiek. Hy voel ook dat die wêreld nog nie gereed om sy musiek te hoor nie. “Hulle dink musiek is lekker, dis lekker, ons gaan kunstefees toe, ons hoor lekker tunes, ons fokkin luister die heeltyd kak lekker tunes, ons word dronk en die musiek gaan verby, music is my lewe sê hulle... maar niemand luister na die musiek nie. Mense in ons land luister nie na musiek nie.”
“Wie’t jou ge-inspire om musiek te maak?”
Sonder om te dink noem hy die Beatles en Stefan de Jager. Sonder dié mense sou hy nie begin musiek maak het nie.
(Dankie julle!)
Met my laaste vraag is ons wyn ook klaar. “Is jy ‘n ware Afrikaner?”
“Ek’s nie ‘n ware Afrikaner nie, ek praat toevallig Afrikaans. Ek hou baie van my taal, maar dis toevallig dat ek Afrikaans is. Ek kon wakker geword het in ‘n heeltemal ander land en as ek van daai mense gehou het, sou ek hulle taal gepraat het. Als is toevallig, jy kan nie kies nie maar jy kan kies hoe jy voel daaroor.”
Riku spring op, wink my nader en speel iets verskriklik mooi op die klavier. Kristoe kom van agter die gordyne uit, en so begin Riku Imagine van Lennon speel. Die kruisbeen-kinders sing saam, Riku se ma ook. “Imagine all the people living for today.” Daar was weer musiek, ek dink ek gaan nog ‘n rukkie bly... Riku lyk bekommerd en sê vir my iets wat by my gebly het tot die volgende dag toe.
“Elisma, kyk hoe oud is my hande. En dit maak my bang, jy weet, ek’t nog so baie wat ek wil doen, en daar is nie genoeg tyd nie.” Ek’t maar vir ons nog wyn gaan haal...
Riku is nie op die Fame-campaign nie. Dis vir hom oor die musiek, die movement, oor sy gemaksone. Dit was defnitief ‘n time-lapse vir ‘n plaas/stadskind soos ek in musiek, styl and everything else.
“fluit fluit, my storie is uit…”